Ponad sto zabytków – kotwic, boi, części uzbrojenia, jednostek – wydobyto dotychczas podczas prac przy pogłębianiu toru wodnego Świnoujście-Szczecin. Najstarsze z wyłowionych obiektów pochodzą ze średniowiecza.
„Są to naprawdę kapitalne znaleziska i niektóre z nich powodują, że muzealnikom i archeologom potrafi zabić mocniej serce. Ale na to przyjdzie czas, w odpowiednim momencie wszystko pokażemy, opowiemy” – powiedział we wtorek dziennikarzom dyrektor Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu Aleksander Ostasz. Wskazał, że wśród zabytków są części uzbrojenia, kawałki u-boota i elementy innych jednostek.
Wśród podniesionych z dna zabytków znalazło się także wiele części uszkodzonego w 1945 r. na Kanale Piastowskim i zatopionego później w Bałtyku przez Rosjan pancernika Lützow. „Największy element, który został wydobyty z Lützowa to tylna ścianka wieży artyleryjskiej 280 mm. Waży 9 ton” – powiedział Ostasz.
We wtorek wyładowano w Szczecinie kolejną, piątą partię eksponatów – obiekty ważą łącznie ok. 20 ton. Trafią do Kołobrzeskiego Skansenu Morskiego, gdzie zostaną wymyte, oczyszczone i pomalowane. Jak podkreślał Ostasz, ocalenie zabytków było możliwe dzięki decyzjom szczecińskiego Urzędu Morskiego.
„Mamy tu różnego rodzaju kotwice, windę kotwiczną i stare nitowane boje, które przed wojną wyznaczały granice toru wodnego” – wyjaśnił dyrektor kołobrzeskiego muzeum. Zaznaczył, że jak na obiekty, które tak wiele lat przeleżały w wodzie są „w zadziwiająco dobrym stanie”.
Jak wskazał, większość elementów trafiło do wody w wyniku „tragicznych zdarzeń losowych”. „Windy kotwicznej nikt nie zgubił przypadkiem – tam musiała być jakaś eksplozja, jakaś katastrofa, część tych kotwic tak samo została zgubiona w jakichś dziwnych okolicznościach, bo niektóre są z łańcuchami kotwicznymi, niektóre nie; być może niektóre spadły jako zapasowe” – tłumaczył Ostasz.
Obiekty wydobywane podczas pogłębiania toru wodnego, sklasyfikowane jako zabytki, trafiają do muzeów – nie tylko w Kołobrzegu, ale też do Muzeum Narodowego w Szczecinie i do Fortu Zachodniego i Fortu Gerharda w Świnoujściu.
Modernizacja toru wodnego Świnoujście-Szczecin obejmuje pogłębienie toru wodnego do 12,5 m na odcinku ok. 62 km, z równoczesnym jego poszerzeniem do 100 m oraz m.in. przebudowę skarp brzegowych, pogłębienie i poszerzenie obrotnic dla statków i budowę dwóch sztucznych wysp na Zalewie Szczecińskim. Dzięki pogłębieniu toru wodnego do 12,5 m maksymalne dopuszczalne zanurzenie statków, zawijających do Szczecina, zwiększy się do ok. 11 m.
Źródło: PAP/Materiał prasowy
fot. PAP/Marcin Bielecki